Άνδρες από τον Άρη, γυναίκες από την Αφροδίτη

ή αλλιώς, γιατί τα δύο φύλα δεν καταλαβαινόμαστε...

        

             Σε συνέχεια της προηγούμενης ανάρτησής μου Γιατί χαλάνε οι σχέσεις; θα επιχειρήσω μία βαθύτερη εξήγηση στο θέμα. Διότι, ναι, οι τσακωμοί οφείλονται κατά βάση στο ότι τόσο ο άντρας όσο και η γυναίκα συμπεριφέρονται μέσα στη σχέση όπως θα ήθελαν να συμπεριφέρεται απέναντί τους ο σύντροφός τους, με τον ίδιο τρόπο και τις ίδιες αντιδράσεις και αυτό, αν και σε πρώτη φάση ακούγεται καλό, τελικά δεν είναι και τόσο και οδηγεί σε συγκρούσεις. Το θέμα, όμως, είναι γιατί οδηγεί σε συγκρούσεις; Γιατί το να θεωρούμε πως οποιαδήποτε άλλη αντίδραση πέρα από αυτή που εμείς θα θέλαμε, από αυτή την οποία εμείς θα είχαμε (φυσικά αναφέρομαι σε περιπτώσεις που αγαπάμε τον άλλον) είναι λάθος προσέγγιση στο θέμα των σχέσεων και τελικά γιατί οι άντρες και οι γυναίκες έχουν τόσο διαφορετικές αντιδράσεις;

          Ποτέ δεν είχα σκεφτεί σε βάθος το θέμα, πάντα έσπευδα να πιστέψω πως απλά εμείς οι γυναίκες έχουμε πολύπλοκη σκέψη, την οποία οι άντρες δεν μπορούν ούτε στο ελάχιστο να παρακολουθήσουν. Το οποίο, βέβαια, ισχύει, αλλά δεν μου έλυνε την απορία, γιατί ούτε εμείς οι γυναίκες μπορούμε να καταλάβουμε τους άντρες και τελικά καταλήγουμε να ωρυόμαστε, επειδή μια συμπεριφορά του μας αναστάτωσε τόσο. Είναι ότι ποτέ κανένας άντρας δεν αγάπησε καμία γυναίκα, έτσι ώστε να της φερθεί όπως εκείνη θέλει; Αυτό, εκτός του ότι είναι ανυπόστατος συλλογισμός, δεν μπορεί να καλύψει εκείνη την περίπτωση, όπου η γυναίκα αισθάνεται βαθιά μέσα της ότι την αγαπάει αυτός ο άντρας που έχει απέναντί της, αλλά και πάλι, κάτι την ενοχλεί και την πληγώνει, κάτι την ξενίζει στις αντιδράσεις του και το οποίο αν δεν ήταν βαθιά πεπεισμένη για την αγάπη του θα την έκανε να αμφιβάλλει για αυτή σοβαρά.

           Τις απορίες μου έλυσε ένα βιβλίο της δεκαετίας του '90, το οποίο οι περισσότεροι θα έχετε ακούσει φαντάζομαι περισσότερο ως τίτλο και το οποίο βρέθηκε τυχαία στα χέρια μου την καταλληλότερη στιγμή και πραγματικά ως από μηχανής θεός. "Άνδρες από τον Άρη, γυναίκες από την Αφροδίτη" του John Gray. Είμαι σίγουρη ότι οι άντρες της παρέας θα σκεφτείτε ότι ένα ψυχολογικό βιβλίο και δη από Αμερικάνο συγγραφέα δεν έχει και πολλά να σας πει. Όχι πως δεν είχε αρκετές αμερικανιές μέσα, όχι πως αν το διάβαζε ένας άντρας δεν θα τον κούραζε με την έντονη προσήλωση και την εξήγηση των πάντων με βάση την ψυχολογία, αλλά οφείλω να παραδεχτώ ότι σε πολλά σημεία μου άνοιξε τα μάτια. Κυρίως με έκανε να καταλάβω ότι σαφώς και ισχύει το γενικό δόγμα ότι όλοι οι άνθρωποι χρειαζόμαστε αγάπη και η αγάπη είναι παντού και πάντα ίδια αλλά είναι και γεγονός ότι τα δύο φύλα έχουμε διαφορετικές ανάγκες και βλέπουμε με διαφορετικό τρόπο όχι την αγάπη αλλά τα θέματα που ανακύπτουν μέσα σε αυτή.

            Καταρχάς, τα δύο φύλα επιθυμούν διαφορετικές εκφάνσεις της αγάπης. Οι άντρες χρειάζονται εμπιστοσύνη, αποδοχή, εκτίμηση, θαυμασμό και ενθάρρυνση, όταν οι γυναίκες χρειάζονται φροντίδα, κατανόηση, σεβασμό και αφοσίωση. Κι αν αυτή η διαφορά φαντάζει εκ πρώτης όψεως αμελητέα, τελικά αν το καλοσκεφτεί κανείς, μπορεί να καταλάβει γιατί καμιά φορά αισθανόμαστε ότι βάζουμε μεγάλο κόπο, ότι δίνουμε όλη μας την ενέργεια σε μία σχέση αλλά εντούτοις ο σύντροφός μας δεν φαίνεται ευχαριστημένος και γκρινιάζει (ειδικά αν είναι γυναίκα!) Το να δίνεις σε κάποιον αυτό που θα ήθελες να πάρεις είναι, βέβαια, ως γενική αρχή σωστή και γενναιόδωρη, όμως τι θα συμβεί αν ο ένας δίνει στον άλλον το είδος της αγάπης που επιθυμεί ο ίδιος και όχι αυτό που επιθυμεί ο σύντροφός του; Η γυναίκα, η οποία, επειδή η ίδια επιθυμεί τη φροντίδα και την κατανόηση, τείνει να τις παρέχει απλόχερα στο σύντροφό της προβάλλοντας τις δικές της επιθυμίες στο πρόσωπό του, νομίζοντας δηλαδή ότι και εκείνος θα έχει τις ίδιες επιθυμίες, τελικά αντί να τον ικανοποιεί τον δυσαρεστεί γιατί με την έντονη φροντίδα και την ενασχόλησή της με εκείνον και τα θέματά του εκείνος αισθάνεται ότι δεν του έχει εμπιστοσύνη και δεν τον εκτιμά αρκετά, ώστε να τον αφήσει να διαχειριστεί μόνος του τις καταστάσεις που απαιτούν τον έλεγχό του. Αντίστοιχα, ο άντρας που φροντίζει να δείξει στη γυναίκα του πόσο πολύ τη θαυμάζει και γι' αυτό όποτε προκύπτει ένα πρόβλημα δεν εμπλέκεται σε αυτό, γιατί θέλει να την εθαρρύνει να τα καταφέρει μόνη της, θα της στείλει το λάθος μήνυμα ότι δεν νοιάζεται για εκείνη και ότι δεν είναι αφοσιωμένος στην κατανόηση και επίλυση των προβλημάτων της.

            Από αυτό το γενικό περίγραμμα μπορούμε εύκολα να συνάγουμε και τα επιμέρους. Όπως, για παράδειγμα, το πώς φέρονται τα δύο φύλα μπροστά στο πρόβλημα. Ο άντρας, επειδή θέλει να εκπέμπει στη σύντροφό του εκτίμηση και θαυμασμό, προτιμά να μην την απασχολήσει με τα προβλήματά του και να τα αντιμετωπίσει μόνος του. Εκτός όμως από τη μοναχικότητα σε αυτό το στάδιο τον χαρακτηρίζει και κάτι ακόμα: η πεποίθησή του πως ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα είναι να βρεθεί κάποια λύση. Αν δεν υπάρχει λύση, την οποία βέβαια θα αναζητήσει μόνος του και σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις θα αποταθεί σε κάποιον έξω από τη σπηλιά του, τότε το πρόβλημα παύει να υπάρχει. Όσο και αν αυτό ακούγεται παράλογο, οι άντρες έχουν την εξαιρετική ικανότητα να θάβουν τις άσχημες καταστάσεις που δεν βγάζουν πουθενά πολύ βαθιά μέσα τους και να τις αγνοούν. Η γυναίκα από την άλλη θα αντιδράσει εκ διαμέτρου αντίθετα. Καθώς η βασική της ανάγκη είναι να ξέρει ότι έχει δίπλα της ανθρώπους που την φροντίζουν και την καταλαβαίνουν, στην περίπτωση ενός προβλήματος θα αναπτύξει χαρακτηριστικά στον αντίποδα των αντίστοιχων αντρικών. Θα θελήσει να αντιμετωπίσει το πρόβλημά της με παρέα και δεν θα έχει άμεσο στόχο να βρει μια λύση. Θα μιλήσει διεξοδικά με το σύντροφό της για το θέμα που έχει ανακύψει, θα του εκθέσει όλες τις σχετικές και άσχετες λεπτομέρειες και τελικά θα αισθανθεί καλύτερα από αυτή και μόνο τη συζήτηση. Συνεπώς, πάλι δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τι θα συμβεί όταν προκύψει ένα πρόβλημα σε κάποιον από τους δύο ή ακόμα χειρότερα πρόβλημα που αφορά τη σχέση τους. Ο άντρας θα κλειστεί στον εαυτό του και αν η δυσκολία είναι άλυτη δεν θα μιλήσει ποτέ ξανά για αυτή κάνοντας τη γυναίκα να πιστεύει ότι αφενός δεν νιώθει αρκετά οικεία ώστε να μοιραστεί τις αρνητικές του σκέψεις μαζί της και αφετέρου ότι δεν τον ενδιαφέρει αρκετά το θέμα ώστε να κάτσει να ασχοληθεί και να το συζητήσει. Η γυναίκα, όμως, θα επιμείνει στην προσπάθειά της να ικανοποιήσει την ανάγκη της για φροντίδα και κατανόηση και θα συνεχίσει να μιλάει για το θέμα πιέζοντας το σύντροφό της να συμμετάσχει κι εκείνος στη διαδικασία με αποτέλεσμα να τον αγχώσει και να τον κάνει να πιστεύει ότι δεν του έχει εμπιστοσύνη ή ακόμα χειρότερα ότι τελικά είναι δυστυχισμένη.

              Από τέτοιες καταστάσεις συνάγουμε και την τρίτη βασική διαφορά ανάμεσα στα δύο φύλα, όσον αφορά δηλαδή στη διαχείριση των αρνητικών τους συναισθημάτων. Ο άντρας δεν θα τους δώσει ιδιαίτερη σημασία και θα επιχειρήσει να τα εκλογικεύσει, έτσι ώστε να αισθανθεί ότι είναι κύριος του εαυτού του και συνεπώς άτομο εμπιστοσύνης και άξιο θαυμασμού. Για τη γυναίκα πάλι τα συναισθήματα είναι πολύ σημαντικά, τα προσέχει πολύ και ως εκ τούτου συχνά υπερβάλλει για αυτά. Με αυτόν τον τρόπο υποσυνείδητα ελέγχει αν ο άνθρωπος που έχει δίπλα της τη σέβεται αρκετά ώστε να κάτσει να την ακούσει και να συμμετάσχει σε αυτό που νιώθει. Όταν, λοιπόν, συμβεί κάτι άσχημο, ο άντρας θα κάνει σαν να μη συμβαίνει τίποτα ή στην ευτυχή περίπτωση που υπάρχει λύση θα ψάξει με μανία να τη βρει. Αυτό θα τον κάνει να αισθανθεί αυτοπεποίθηση και αυτοθαυμασμό που μπορεί να παρέχει στη σύντροφό του την έξοδο από τη θλίψη. Εκείνη, όμως, δεν ζητάει κάτι τέτοιο. Με κάθε απόπειρα να βρεθεί μια λύση ή χειρότερα να αποσιωπηθεί το γεγονός αισθάνεται ότι δεν την αφήνουν να εκφράσει όσα έχει μέσα της και έτσι να τα νικήσει. Νομίζει ότι ο σύντροφός της βαριέται να ασχοληθεί μαζί της και θέλει να την ξεφορτωθεί προτείνοντάς της στα γρήγορα μια λύση και ότι δεν συμμερίζεται τον πόνο της, ο οποίος, ειδικά όταν τα αρνητικά της συναισθήματα πηγάζουν από μία κατάσταση ανάμεσα στο ζευγάρι, ζητάει επιβεβαίωση και ψάχνει να βρει ανταπόκριση. Ως αντίδραση τείνει να δείχνει ακόμα πιο έντονα τον πόνο της, μήπως και έτσι γίνει αποδεκτός και άξιος προσοχής, πράγμα το οποίο τις περισσότερες φορές δεν συμβαίνει, διότι όσο μεγαλύτερος ο πόνος τόσο περισσότερο ο άντρας θέλει να τον αποφύγει. Το αρσενικό μέσα του του λέει πως αν παραδεχτεί ότι η σύντροφός του είναι πληγωμένη ή  νευριασμένη ή στεναχωρημένη με κάτι (ακόμα και αν αυτό το κάτι δεν σχετίζεται με τον ίδιο) θα είναι σαν να παραδέχεται ότι δεν μπορεί να την κάνει ευτυχισμένη και ότι έχει αποτύχει. Από την άλλη, αν η γυναίκα αποδεχτεί να μην μιλήσει για τα συναισθήματά της και τα αγνοήσει θα είναι σαν να αρνείται ένα τεράστιο κομμάτι του εαυτού της, αφού ο συναισθηματικός της κόσμος αποτελεί πάντα μία από τις βασικές της προτεραιότητες.

             Και φυσικά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι γυναίκες δίνουν μεγάλη σημασία στις λεπτομέρειες, ενώ οι άντρες στο σύνολο. Τι επίπτωση έχει αυτό μέσα στη σχέση; Κυρίως στο πώς το κάθε φύλο αξιολογεί όσα του προσφέρει ο σύντροφός του. Οι γυναίκες για να αισθανθούν ευτυχισμένες χρειάζονται συνεχείς υπενθυμίσεις της αγάπης του άντρα και ακριβώς επειδή τις χρειάζονται συνεχώς είναι ικανοποιημένες ακόμα και με κάτι μικρό. Όχι πως δεν εκτιμούν το μεγάλο, αλλά επειδή αυτό δεν μπορεί να συμβαίνει κάθε μέρα εκτιμούν ιδιαίτερα, την αποζητούν μάλιστα, ακόμα και την πιο μικρή κίνηση αγάπης, όπως ένα μπουκέτο λουλούδια ή ένα όμορφο τραγούδι. Θέλουν συνεχώς να αισθάνονται ότι τις φροντίζουν ακόμα και με την πιο μικρή ένδειξη αγάπης. Οι άντρες από την άλλη επικεντρώνονται ευκολότερα σε κάτι μεγάλο. Δύσκολα θα καταλάβουν την αξία ενός μικρού πράγματος με αποτέλεσμα να μην καταλαβαίνουν και το λόγο, για τον οποίο θα έπρεπε να σκεφτούν να το προσφέρουν. Νομίζουν ότι με ένα σπουδαίο δώρο  μια στο τόσο δείχνουν και με το παραπάνω την αγάπη τους στη σύντροφό τους, όταν τελικά εκείνη αυτό που εκλαμβάνει είναι έλλειψη ενδιαφέροντος και αφοσίωσης στις μικρές της καθημερινές ανάγκες.

            Ίσως μετά από όλα αυτά κάποιοι να θεωρούν ότι πλέον λύση δεν υπάρχει, ότι ποτέ τα δύο φύλα δεν θα συμβιώσουν αρμονικά και ότι τελικά όντως αυτός που σκέφτηκε να μας βάλει να ζήσουμε μαζί στον ίδιο πλανήτη είχε πολύ κακή αίσθηση του χιούμορ. Εγώ δεν το πιστεύω αυτό. Όχι τόσο επειδή είμαι πεπεισμένη ότι αν άντρες και γυναίκες ήμασταν ίδιοι ο κόσμος και οι σχέσεις θα ήταν απίστευα βαρετές, αλλά κυρίως γιατί είμαι σίγουρη ότι αν γνωρίζουμε τις διαφορές μας, τις σεβόμαστε και δεν τις ανάγουμε σε ζήτημα έλλειψης αγάπης, τότε αυτές χάνουν τη δύναμή τους και διατηρούν μόνο ζωντανή την πρόκληση να βάλουμε λίγο τον εγωκεντρισμό μας στην άκρη και να συνειδητοποιήσουμε πως οι ανάγκες και οι επιδιώξεις μας δεν ταυτίζονται απαραίτητα με αυτές του άλλου...