Έρωτας, εγγύτητα ή απόσταση;

         

           Πόσο κοντά μπορούν δυο άνθρωποι να πλησιάσουν; Μπορούν τόσο κοντά, ώστε οι ψυχές να πάψουν να μετριούνται σαν δύο, να ενωθεί η ουσία τους και να προσφέρει ζωή; Έρωτας είναι η απάντηση. Σα θεός ή μάλλον ως φανέρωση του Θεού στη γη αγγίζει θνητούς και τους μεταμορφώνει σε αθάνατους, μέσω της αγάπης, μιας αγάπης που γεννιέται από την ένωση, την έλλειψη σωματικής και ψυχικής απόστασης. Μια αγκαλιά, ένα χάδι, μια κουβέντα αρκούν, για να σαγηνεύσουν τις άμυνες των ερωτευμένων, για να απομακρύνουν το βλέμμα τους από τον εαυτό τους και να το στρέψουν στην προσπάθεια προσπέλασης του συντρόφου τους, στη διάνυση αυτής της απόστασης, που τους καθιστά ανεξάρτητα άτομα. Κι είναι στ’ αλήθεια πολλές οι φορές που τα δυο σώματα παύουν πια να καθορίζουν την ύπαρξη. Είναι η ψυχή που είναι μία και αυτή θέτει τους όρους του αυτοκαθορισμού μα και της συνύπαρξης. Τόσο ισοπεδωτικός είναι ο έρωτας.

          Όμως συνάμα, σαν να επιβεβαιώνει την τραγικότητα της ανθρώπινης ζωής, ο έρωτας κρύβει μια βαθιά ειρωνεία στα σπλάχνα του. Αυτός, που προκαλεί την κατάργηση της ατομικότητας και την εξύψωση της εγγύτητας στην απόλυτη μορφή της, ταυτόχρονα ζητάει ως απαραίτητο στοιχείο για την επιβίωσή του την απόσταση. Γιατί, αυτός ο ύπουλα γοητευτικός θεός, όπως φέρνει κοντά δύο ανθρώπους, έτσι μπορεί και να τους γκρεμίσει, όταν το πάθος χαθεί μέσα στην κυριαρχία της συνήθειας και του ξεφτίσματος των συναισθημάτων. Αυτή η ένωση, που επιτυγχάνεται τόσο αβίαστα στις ψυχές των ερωτευμένων, φθείρεται στο χρόνο, σαν τα γρανάζια, τα οποία ύστερα απ’ την πολλή χρήση παύουν πια να ταιριάζουν μεταξύ τους. Η τριβή αντί να φουντώνει τη φλόγα, φουντώνει τον άνεμο, που σαν κεράκι θα τη σβήσει. Έτσι, μόνο η απόσταση μοιάζει σωτήρας του έρωτα, αυτού του συναισθήματος, το οποίο, αν και μας γεννάει τόσα προβλήματα, το λατρεύουμε τόσο πολύ. Αν το πλησίασμα των δύο συντρόφων προκύπτει μετά από εκούσια ή ακούσια απομάκρυνση, θα επιστρέφει κάθε φορά πιο δυνατό, πιο σίγουρο, αφού το πένθος για την απώλειά του θα το ενδυναμώνει και θα το περιβάλλει με την αίγλη του σεβασμού και της εκτίμησης. Συνεπώς, αν κάποιος ήθελε να μοντελοποιήσει τον έρωτα και να τον αναγάγει σε ένα μετρήσιμο και αυστηρά προκαθορισμένο φαινόμενο, θα τον χαρακτήριζε ως το συναίσθημα, του οποίου η διατήρηση έγκειται στη μη εφαρμογή των παρορμήσεων, τις οποίες το ίδιο το συναίσθημα φωνάζει μέσα μας να ακολουθήσουμε. Με άλλα λόγια, αν και η ερωτευμένη καρδιά ζητά μόνο το ταίρι της, όταν το αποκτήσει, αν θέλει να το κρατήσει, πρέπει περιοδικά να το διώχνει μακριά της.

        Αυτή είναι η αντιφατικότητα του έρωτα. Αυτή, όμως, είναι και η γοητεία και ταυτόχρονα η παγίδα του. Σαν να θέλει να ελέγξει τα θύματά του, πριν τα προάξει στο επόμενο επίπεδο. Κάποιοι από αυτούς θα πέσουν στην παγίδα του, κάποιοι όχι. Οι τελευταίοι, άξιοι, έτοιμοι, θα προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο, αυτό της βαθιάς, ανιδιοτελούς αγάπης. Θα ξεφύγουν από τα ερωτηματικά, τους εγωισμούς και τις συναισθηματικές βαναυσότητες του έρωτα και περήφανοι που τα κατάφεραν θα αποχαιρετήσουν το κεφάλαιο της ζωής τους, το οποίο τους ένωσε, μα κυρίως τους έφερε δίπλα δίπλα συνοδοιπόρους στη ζωή, και θα πορευτούν στο ανώτατο επίπεδο συνύπαρξης, πιο σταθερό και ίσως με λιγότερες εκπλήξεις, αλλά και πιο συνειδητοποιημένο, ειλικρινές και δύσκολο στην προσέγγισή του. Αυτοί οι άνθρωποι θα ξέρουν πως έζησαν αυθόρμητα, χωρίς φοβίες, αυταπάτες και νοητικές παλινδρομήσεις το πάθος τους κι οι στιγμές αυτές θα είναι εφόδιο και απαραίτητο σκαλοπάτι στην πορεία τους προς την ατομική και συντροφική ευτυχία.

Οι υπόλοιποι, αυτοί, οι οποίοι προσπάθησαν με λογικές εξισώσεις να ελέγξουν και να διατηρήσουν αμετάβλητο τον έρωτα, δεν θα καταφέρουν τίποτα άλλο παρά να τον αναχαιτίσουν και τελικά να τον σκοτώσουν, προτού εκείνος, πριν το κύκνειο άσμα του, μετατραπεί σε αγάπη. Θα σπαταλήσουν τις ανεπανάληπτες στιγμές στο κυνήγι μιας χίμαιρας και φοβισμένοι από την ιδέα ότι το χειμαρρώδες αυτό συναίσθημα ίσως χαθεί θα απορροφηθούν σε μια προσπάθεια, η οποία προστάζει υποκρισία απέναντι στο ταίρι τους, απόκρυψη των συναισθημάτων τους και πάλη με τις επιταγές της καρδιάς. Όταν πια δουν τον έρωτα να φεύγει μακριά τους, θα είναι αργά για οπισθοδρομήσεις και πολύ νωρίς, άγουρα νωρίς για να μεταβούν στον επόμενο σταθμό, την αγάπη. Θα είναι η κατάλληλη στιγμή μόνο για να συνειδητοποιήσουν ότι η αντιφατικότητα που τόσο τους εγκλώβισε δεν ήταν τίποτα άλλο παρά ο προθάλαμος για κάτι ομορφότερο και πιο ουσιώδες, ότι έχασαν ένα σπουδαίο κομμάτι της ζωής τους για έναν στόχο ουτοπικό, ανούσιο και ανώριμο. Ίσως εκείνη η στιγμή σταθεί για εκείνους το μεταίχμιο πριν τον επόμενο, βιωμένο αυτή τη φορά και τιμημένο έρωτα.