Λογική ή
συναίσθημα; Κανόνες ή παρόρμηση; Σύνηθες ερώτημα και ακόμα πιο συνηθισμένη η
πρώτη, αυθόρμητη απάντηση, που επιτάσσει στον ερωτικό τομέα τουλάχιστον την
ικανοποίηση της καρδιάς. Κι ύστερα είναι και κάποιοι, απογοητευμένοι ίσως,
πεπεισμένοι από μια ψευδαίσθηση ότι η καταδίκη των συναισθημάτων μπορεί να
προστατεύσει, που στηρίζονται μόνο στο μυαλό τους πετώντας κάθε τι που δεν
μπορούν να ελέγξουν. Όμως κι οι δυο προσεγγίσεις φαντάζουν λειψές, γιατί τους
λείπει ένα κομμάτι, αυτό που ανήκει στην απέναντι πλευρά, σε αυτή που
βαφτίστηκε αντίθετη, εχθρική, ενώ τελικά απλά συμπληρώνει και ολοκληρώνει.
Γιατί η λογική χωρίς το
συναίσθημα υποβιβάζει τις ανθρώπινες σχέσεις σε στείρες συναλλαγές ανάμεσα σε
πελάτες, οι οποίοι μοιράζονται μια κοινή συμφωνία προς όφελος και των δυο τους.
Σε τέτοιες σχέσεις οι άνθρωποι οικοδομούν τη ζωή τους σε σαθρά θεμέλια
νομίζοντας ότι μπορούν τελικά να καθορίσουν κάθε παράμετρο της συνύπαρξης τους,
ενώ στην πραγματικότητα σκοτώνουν οικειοθελώς την καρδιά τους, επειδή δεν
αντέχουν να δεχτούν ότι αυτή δεν είναι προβλέψιμη και μπορεί να τους οδηγήσει
σε μονοπάτια, που τους φοβίζουν και τους προσκαλούν σε νέες, ανεξερεύνητες
καταστάσεις. Έτσι, προτάσσουν μια λογική αστήρικτη, χωρίς τους πυλώνες της
ανθρωπιάς, χωρίς την αληθινή ένωση που επιτυγχάνεται μόνο με τη συμμετοχή
ολόκληρης της ψυχής και του σώματος.
Όμως και το συναίσθημα, όταν
στέκεται μόνο του, ατόφιο και γυμνό, μπορεί να καταστεί ολέθριο. Γιατί η καρδιά
δεν γνωρίζει από συμβιβασμούς, υποχωρήσεις, προσπάθειες για ουσιαστική
κατανόηση. Η καρδιά ακούει μόνο τη στιγμή, είναι παρορμητική και αγνοεί τις
μακροπρόθεσμες συνέπειες ακόμα και για την ίδια. Χωρίς την καταπραϋντική δράση
της λογικής γίνεται ανεξέλεγκτη, μια δύναμη, η οποία οδηγεί στην κατάχρηση και
την καταστροφή των πιο ιερών συναισθημάτων, αφού προκαλεί τον άνθρωπο να αφεθεί
χωρίς σωσίβια στον πιο ορμητικό χείμαρρο. Χωρίς τη σκέψη ο άνθρωπος καταλήγει
να υπακούει τυφλά στα ένστικτά του και να αδυνατεί να καταλάβει τι του συμβαίνει
με άμεση επίπτωση να αδυνατεί ταυτόχρονα και να επηρεάσει και να εξανθρωπίσει
αυτά που νιώθει. Έτσι, απουσιάζει η διάρκεια στα συναισθήματα αλλά και η
βελτίωση του χαρακτήρα του μέσα από τον έλεγχο των αρνητικών του πλευρών.
Ίσως η μόνη λύση στο αίνιγμα
και τον πόνο των σχέσεων να είναι ο συνδυασμός των δύο δυνάμεων του είναι μας.
Του ζωογόνου πάθους και της ενεργητικής, ακούραστης και τετραπέρατης σκέψης.
Της παρορμητικότητας και της προνοητικότητας. Του ηλεκτρισμού σε κάθε
καρδιοχτύπι και του ορθού συλλογισμού για τη διαχείρισή του. Τελικά του έρωτα
και της συνειδητοποίησης των αγώνων που απαιτούνται με τη γέννησή του, έτσι
ώστε αυτός να συνοδευτεί από πραγματική αγάπη.
Η λογική και το συναίσθημα είναι τόσο ίδια μα και τόσο διαφορετικα.... από μια παρόμοαι ανάρτηση πυο ε΄χω γράψει έχω καταλήξει στο συμπέρασμα πως ο κάθε άνθρωπος αφήνει χώρο στην καρδιά του και για τα δύο ανάλογα με το τι θέλει και τι νιώθει...Το συναίσθημα πάντως αρκετές φορές...καταστρέφει. Γιατί οι πιο πολλοί από εμάς σκέφτονται με την λογική...αλλά και αισθάνονται με αυτην...Κυρίως γιατί έχου πληγωθει και έχουν αποφασίσει να γίνουν λίγο πιο...ρομποτικοι και λιγότερο ανθρώπινοι...
ΑπάντησηΔιαγραφήΈχεις πολύ δίκιο, μεγαλώνοντας πληγωνόμαστε κ νιώθουμε όπως ακριβώς είπες με το μυαλό! Ίσως γι ´αυτό οι σχέσεις δυσκολεύουν όσο περνούν τα χρόνια αλλά κ οι εποχές! Παλαιότερα που οι άνθρωποι δεν πειραματίζονταν, δεν προλάβαιναν κ να πληγωθούν. Όχι πως τότε ήταν καλύτερα, αλλά αυτό που συμβαίνει στην εποχή μας είναι ότι ερωτευόμαστε εκεί κάπου στα 20, πληγωνόμαστε ή πληγώνουμε κ μετά γινόμαστε κυνικοί με αποτέλεσμα να ξαναπληγωνόμαστε κ ούτω καθεξής...
ΔιαγραφήΈτσι είνσι γλυκιά μου. Η λογικη λέει ορθόν...το συναίσθημα...χαθήκαμε
ΔιαγραφήΓια ακόμα μία φορά σου επιστώ την προσοχή στις έννοιες και στους ορισμούς! Τι είναι η Λογική; Τι είναι το Συναίσθημα;
ΑπάντησηΔιαγραφήΤι είναι οι κανόνες; Πότε τους παραβιάζει ; Πότε οι κανόνες 'φτιάχτηκαν' χωρίς Συναίσθημα; Γιατί τους κανόνες να τους παραβιάζει το συναίσθημα και όχι η ίδια η Λογική που αντιλαμβάνεται το συναισθηματικό τους υπόβαθρο και όχι τη λογική κατασκευή τους;;;;;
Αν δεν ξεκαθαρίσουμε τις έννοιες, δεν μπορούμε να βγάλουμε καθαρά συμπεράσματα.
Η Λογική είναι τρόπος σκέψης και όχι σκέψη αυτή καθ' αυτή.
Συνεπώς ο τρόπος σκέψης δεν μπορεί να περιέχει συναίσθημα γιατί δεν περιέχει καμία εξωτερική πληροφορία προς ανάλυση.
Το συναίσθημα υπάρχει στις πληροφορίες, στα γεγονότα έτσι όπως τα αντιλαμβανόμαστε όταν καλούμαστε να τα σκεφτούμε και να τα εξωτερικεύσουμε- ό,τι και αν αφορούν.
ΚΑΙ ΠΟΥ ΑΚΡΙΒΩΣ ΥΠΑΡΧΕΙ;
Το συναίσθημα βγαίνει από μέσα μας ακριβώς όταν λάβουμε τις πληροφορίες του εξωτερικού κόσμου. Είναι η αντίδραση στη δράση του πεδίου στο οποίο βρισκόμαστε.
Συνεπώς τι ακριβώς θέλεις να πεις με αυτήν σου την ανάρτηση; Γιατί κάτι θέλεις να πεις.... ;)
Η αλήθεια είναι πως ήθελα να εκφραστώ πιο λογοτεχνικά αλλά μιας κ θέλεις επιστημονική προσέγγιση θα την έχεις :)
ΔιαγραφήΗ λογική ως τρόπος σκέψης που μας αποτρέπει από το να δρούμε παρορμητικά κ μας ωθεί να ζυγιάζουμε τα πλεονεκτήματα κ τα μειονεκτήματα κάθε κατάστασης εδράζεται σε συγκεκριμένο σημείο του εγκεφάλου, ενώ οι συναισθηματικές αντιδράσεις στα ερεθίσματα που δεχόμαστε προέρχονται από τη λειτουργία άλλου μέρους του εγκεφάλου (ένας γιατρός θα μπορούσε να μας πει κ τα ονόματα του κάθε μέρους). Το μέρος του εγκεφάλου που συνδέεται με το συναίσθημα δεν επιδέχεται κανόνες ή αλλιώς δεν περιορίζεται σε δεύτερες σκέψεις, διλήμματα, παλινδρομήσει κ όλα αυτά που χαρακτηρίζουν τη διαδικασία της σκέψης κ τη μεσολάβηση της λογικής.
Αυτό που ήθελα να πω λοιπόν είναι πως για μένα το μυστικό μιας καλης κ λειτουργικής σχέσης είναι η αρμονική συνεργασία κ των δύο μερών του εγκεφάλου, το καθένα εκεί που του αρμόζει. Αν πχ σε κάθε τσακωμό αφήνεις τις συναισθηματικές αντιδράσεις να σε κυριεύουν κ δεν χρησιμοποιείς τη λογική η σχέση θα γίνει ολέθρια κ αντίθετα αν πχ μένεις με κάποιον όχι επειδή τον έχεις ερωτευτεί αλλά επειδή πληροί τις προϋποθέσεις σου ή επειδή η λογική σου σου λέει ότι αν χωρίσεις δεν θα βρεις άλλον, τότε θα ζεις μια ζωή κ σχέση χωρίς κανένα νόημα κ ευτυχία.
Η ανάλυση που κάνεις στη δεύτερη παράγραφο είναι σωστή αλλά είναι άσχετη με την ανάρτηση. Οι λειτουργίες του εγκεφάλου έτσι όπως αναλύονται από την νευροφυσιολογία ουδεμία πρακτική σχέση έχουν με την κουβέντα μας. Δεν μπορείς να βάλεις ένα διακόπτη στο μπροστινό μέρος τους μυαλού που είναι "το λογικόν" ή ένα διακόπτη στο κάτω μέρος που ελέγχει τα συναισθήματα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυνεπώς; Πως θα ελέγξεις τις λειτουργίες του εγκεφάλου για μία αρμονική σχέση;
Άρα το θέμα μας δεν είναι αυτό. Η ανάρτησή σου αναζητά τρόπους υπομονής στις δυσκολίες των σχέσεων και αναλύει τους, αντιδιαμετρικούς ας το πούμε, παράγοντες που παίζουν βασικό ρόλο.
Το κλειδί λοιπόν κατά τη γνώμη μου είναι η πίστη η υπομονή και επιμονή σε μία σχέση όσο θεωρούμε ότι έχουμε και να δώσουμε και να κερδίσουμε από αυτήν. Ο ρόλος του "λογικού" και του "συναισθηματικού" είναι η διαρκής εξάσκησή τους στο "λογικό" και "συναισθηματικό" του έτερου ήμιση ώστε να βελτιστοποιήσουμε τα αποθεματικά δύναμης για να αντέξουμε τις δυσκολίες της σχέσης. :)
Για άλλη μια φορά θεωρώ ότι δεν λέμε κάτι διαφορετικό. Η πίστη, η επιμονή, η διαρκής εξάσκηση που λες εσύ είναι αυτό που χαρακτηρίζω εγώ ως μείξη λογικής καισυναισθήματος. Η σχέση που χτίζεται αρχικά πάνω στο συναίσθημα χρειάζεται στην πορεία τη μεσολάβηση της λογικής, την υπομονή, το συμβιβασμό. Ή αλλιώς το να εξασκήσουμε τον εγκέφαλό μας να ελέγχει τα συναισθήματα αλλά να μη θεοποιεί και τη λογική. Διότι το για ποιες περιστάσεις θα χρησιμοποιήσουμε το ένα μέρος του εγκέφαλου ή το άλλο είναι σε μεγάλο βαθμό δική μας απόφαση. Άρα ίσως τελικά έχουν πρακτική σχέση αυτά που λέω ;)
ΔιαγραφήΜα η "Λογική" δεν οδηγεί σε υπομονή και συμβιβασμό. Η "Λογική" πολλές φορές δεν προϋποθέτει τίποτα από τα δύο.
ΔιαγραφήΟ συντονισμός της "λογικής" και του "συναισθήματος" των δύο μερών είναι το ζητούμενο. Αυτό συνδέεται και με τα ερωτήματα που έθεσα στην αρχή για το 'ποιός φτιάχνει τους κανόνες' κλπ κλπ...
υ.γ. 1
Χρησιμοποιώ εισαγωγικά γιατί οι όροι "λογική" και "συναίσθημα" χρησιμοποιούνται εκτός αυστηρών ορισμών.
υ.γ. 2
Δε σου αρέσουν μόνο τα κάστανα...είσαι και ισχυρογνώμων χαχαχαχα :)
Η λογική δεν προϋποθέτει υπομονή και συμβιβασμό, αλλά ο συμβιβασμός και η υπομονή προϋποθέτουν λογική. Για να το πω απλά, όταν συμβαίνει π.χ. ένας τσακωμός και θες να τα σπάσεις όλα, αν φερθείς παρορμητικά θα το κάνεις, αλλά αν εκεί κάτσεις και σκεφτείς πιο ήρεμα, δεχτείς ότι μπορεί και ο άλλος να έχει δίκιο θα είναι όλα καλύτερα. Αυτό δεν προϋποθέτει λοιπόν τη μεσολάβηση της λογικής; Αλλά και του συναισθήματος φυσικά, διότι μόνο αν αγαπάς πολύ τον άλλον, θα μπεις σε αυτή τη διαδικασία.
ΔιαγραφήΥ.Γ. 1 Πάντα (από το σχολείο ήδη) σιχαινόμουν τους ορισμούς, ειδικά για αυτονόητα πράγματα.
Υ.Γ. 2 Ναι, είμαι ισχυρογνώμων, αλλά όχι πείσμων. Ακούω (και διαβάζω στην περίπτωσή μας) με πολλή προσοχή και φιλτράρω όσα συζητάμε ώστε αν χρειαστεί να αλλάξω την άποψή μου!
Καλό βράδυ!
Και ποιος σου λέει ότι ένας τσακωμός είναι δείγμα προβλήματος σε μία σχέση;
ΔιαγραφήΑλλά έστω ότι είναι.
'Ενας τυπικός τσακωμός έχει και τα δύο στάδια. Το στάδιο που θες να τα σπάσεις όλα (ίσως γιατί θες να ξεσπάσεις για ένα εντελώς διαφορετικό λόγο) και όταν το "συναίσθημα" κάνει τον κύκλο του αντιλαμβάνεσαι την ανάγκη να σκεφτείς "λογικά".
Μα γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί απλούστατα ο άνθρωπος δεν είναι προγραμματισμένος γενετικά να σκέφτεται.
Οι πρώτες αντιδράσεις είναι καθαρά "συναισθηματικές" - ενστικτώδεις αν θέλεις. Πως αντιδράς π.χ. σε ένα μεγάλο χαμό ή σε μία μεγάλη χαρά; Αρχικά "συναισθηματικά" και εν συνεχεία με αυξανόμενη νηφαλιότητα και ψυχραιμία. Αυτό το pattern απαντάται με μεγάλη συχνότητα.
Δεν υπάρχει ίσως τρόπος να ελεγχθεί. Μπορούν όμως με μεγάλη δυσκολία να ελεγχθεί η διάρκεια των διαφόρων σταδίων αντίδρασης.
Σε μία υγιή σχέση δεν περιμένω να μην τα σπάσω όταν εκραγώ...Περιμένω όμως να μην τα κάνω λαμπόγιαλο - δηλαδή περισσότερο από όσο η κοπέλα μου μπορεί να ανεχτεί...μία γενικότερη ισορροπία που απαιτείται να βρεθεί και να αποτελεί κατάκτηση της σχέσης και όχι των επιμέρους ανθρώπων!
Υ.Γ. Να μη σιχαίνεσαι τους ορισμούς! Μπορείς να μισείς ίσως αυτούς πους τους δίδασκαν χωρίς να ξέρουν ούτε οι ίδιοι γιατί το κάνουν.
Καταρχάς δεν θεωρώ πρόβλημα έναν τσακωμό, πρόβλημα θεωρώ το να μην διαχειριστείς τα συναισθήματά σου και να πεις και να κάνεις πράγματα που θα πληγώσουν τον άλλον.
ΔιαγραφήΣχετικά με τη σκέψη του ανθρώπου και αν είναι προγραμματισμένος ή όχι γενετικά να σκέφτεται, θα διαφωνήσω μαζί σου. Για μένα η σκέψη δεν είναι κάτι επίκτητο αλλά υπάρχει μέσα μας ως γενετική προδιάθεση και εξαρτάται από μας μέχρι ποιου σημείου θα την καλλιεργήσουμε και θα την αφήσουμε να ελέγχει τη ζωή μας.
Στην τελευταία σου παράγραφο νομίζω τα συνοψίζεις όλα. Θα εκραγείς προφανώς αλλά δεν θα τα κάνεις λαμπόγιαλο. Αν έλεγες, όχι δεν θα εκφράσω καμία συναισθηματική αντίδραση, τότε η σχέση θα είχε πρόβλημα και θα κατέληγε είτε σε ένα άνοστο συνταίριασμα είτε με την κοπελιά σφαγμένη και εσένα στη φυλακή (γιατί κάποια στιγμή όλοι θα εκραγούμε, δεν μπορεί!). Αλλά και από την άλλη, αν τα έκανες λαμπόγιαλο χωρίς να υπολογίσεις τίποτα, θα το μετάνιωνες μετά πικρά. Αυτό εννοώ περί ισορροπίας ανάμεσα στους δύο πόλους.
Στην ερώτηση του τίτλου της ανάρτησής σου, μυαλό - καρδιά, εχθροί ή σύμμαχοι, εγώ ψηφίζω σύμμαχοι με την προϋπόθεση βέβαια ότι θα τα έχουμε διαμορφώσει να αλληλοσυμπληρώνονται. Εάν δηλαδη, σε μια σχέση έχει μπει η βία και παρόλο που η λογική μας υποδεικνύει να φύγουμε τρέχοντας από την σχέση, η καρδιά μας νιώθει ότι συνεχίζει και θέλει τον σύντροφό μας, τότε ο τρόπος που διαμορφώσαμε την ισορροπία των δύο πάσχει σε τραγικό βαθμό. Το συναίσθημα σε αυτή την περίπτωση μπλοκάρει το μυαλό να καταλάβει το αυτονόητο. Πιστεύω ότι το μυαλό και η καρδιά μπορούν να είναι σύμμαχοι εφόσον δουλεύουμε τις μεταξύ τους ισορροπίες.
ΑπάντησηΔιαγραφήΘα συμφωνήσω ότι είναι σύμμαχοι αλλά όχι με την έννοια πως και τα δύο στοιχεία συμφωνούν στα πάντα, αλλά με την έννοια ότι το ένα αφήνει το άλλο να δράσει στους τομείς και τις καταστάσεις, στις οποίες αρμόζει στο καθένα.
ΔιαγραφήΔηλαδή για μένα, στο παράδειγμα που ανάφερες, δεν είναι απαραίτητο η καρδιά να συμφωνεί με το μυαλό στην απόφαση της φυγής. Απαραίτητο είναι σε μια τέτοια περίπτωση η καρδιά να δώσει χώρο στο μυαλό να πάρει εκείνο τα ηνία.